Νέες γαστριμαργικές εμπειρίες ή διασφάλιση της επισιτιστικής επάρκειας;
Tα έντομα αποτελούν μια πηγή πρωτεΐνης πιο φιλική προς το περιβάλλον, διευκολύνουν τη μετάβαση σε πιο υγιεινές δίαιτες και θα μπορούσαν να λύσουν το διατροφικό πρόβλημα εκατομμυρίων ανθρώπων ανά τον πλανήτη. Η ΕΕ αναμένεται, μάλιστα, να εγκρίνει τη βρώση και άλλων εντόμων σύντομα.
Στο πλαίσιο αυτό, στις 3 Μαϊου, η Μόνιμη Επιτροπή Φυτών, Ζώων, Τροφών και Ζωοτροφών (scoPAFF) η οποία απαρτίζεται από εκπροσώπους των 27 κρατών-μελών της Ε.Ε εξέδωσε ευνοΐκή γνωμάτευση για να κυκλοφορήσουν στην αγορά της ΕΕ τα αποξηραμένα κίτρινα σκουλήκια ως…νέο τρόφιμο.
Μετά την έγκριση από τα κράτη-μέλη, τις ερχόμενες εβδομάδες αναμένεται να εκδοθεί και ο σχετικός κανονισμός που θα εγκρίνει και επίσημα αυτό το έντομο ως τρόφιμο.
Το συγκεκριμένο είδος εντόμου , σύμφωνα με τους ειδικούς, αποτελείται κυρίως από πρωτεΐνες, λίπη και ίνες, είναι απολυτα κατάλληλο προς βρώση από τους ανθρώπους, κυρίως σε αποξηραμένη μορφή και λέγεται…ότι έχει γεύση φιστικιού.
Μια έκθεση του αμερικανικού Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας, με τίτλο “Πώς θα τρέφεται η ανθρωπότητα το 2050”, αναφέρει ότι ο αυξανόμενος πληθυσμός και το αυξανόμενο εισόδημα σημαίνει ότι υπάρχει τώρα αυξημένη ζήτηση για πρωτεΐνες και φυτά, όχι μόνο για την ανθρώπινη κατανάλωση, αλλά και για τα ψάρια, τα πουλερικά, τους χοίρους και τα υπόλοιπα ζώα που τρώνε οι άνθρωποι.
Τον περασμένο Οκτώβριο, η Ÿnsect, μια γαλλική εταιρεία αλευροσκούληκων, επένδυσε 372 εκατομμύρια δολάρια για την κατασκευή του μεγαλύτερου αγροκτήματος εντόμων στον κόσμο. Οι 100.000 τόνοι σκουληκιών που θα παράγει ετησίως, θα χρησιμοποιηθούν για την προμήθεια υγρών τροφών για κατοικίδια, καθώς και για τρόφιμα πρωτεΐνης για ανθρώπους – ως εναλλακτική λύση στην πρωτεΐνη ορού γάλακτος.
Ένα χρόνο πριν…
02/06/2021
Σύμφωνα με την πρόσφατη απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι αλευροσκώληκες έγιναν το πρώτο έντομο που θα μπορούν να καταναλώνουν ως τρόφιμο οι Ευρωπαίοι. Ο Rafael Pérez, επικεφαλής της ομάδας για τα νέα τρόφιμα στη ΓΔ SANTE, σχολιάζει την απόφαση αυτή που διευρύνει τις διατροφικές επιλογές των καταναλωτών στην ΕΕ, τον ολοένα και μεγαλύτερο ρόλο των εντόμων για μια πιο υγιή και βιώσιμη διατροφή, καθώς και τα οφέλη που συνεπάγεται η κατανάλωσή τους για το περιβάλλον τα προσεχή έτη.
Γιατί εγκρίθηκε η κατανάλωση εντόμων ως τρόφιμα;
Ύστερα από την πρόσφατη έγκρισή τους οι αλευροσκώληκες θεωρούνται πλέον νέο τρόφιμο, δηλαδή τρόφιμο που δεν κατανάλωναν ευρέως οι πολίτες της ΕΕ πριν από τις 15 Μαΐου 1997, όταν τέθηκε σε ισχύ ο πρώτος κανονισμός για τα νέα τρόφιμα.
Με βάση τα πορίσματα αυστηρής επιστημονικής αξιολόγησης που διενέργησε η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA), τα κράτη μέλη συμφώνησαν με την έγκριση της αίτησης που είχε υποβάλει υπεύθυνος επιχείρησης τροφίμων στην Επιτροπή για τη διάθεση του συγκεκριμένου προϊόντος στην αγορά της ΕΕ.
Στη συνέχεια, η Επιτροπή εξέδωσε τη σχετική νομική πράξη την 1η Ιουνίου 2021.
Απομένει να δούμε βεβαίως αν θα αποφασίσουν και οι καταναλωτές να εντάξουν το έδεσμα αυτό στη διατροφή τους ή όχι, αν και η κατανάλωση εντόμων δεν είναι κάτι καινούριο, καθώς αυτά ήδη αποτελούν μέρος της ανθρώπινης διατροφής σε πολλά μέρη του κόσμου.
Είναι τα έντομα ασφαλή για κατανάλωση ως τρόφιμα;
Ναι. Τα νέα τρόφιμα μπορούν να εγκριθούν μόνο εάν δεν παρουσιάζουν κανένα κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία. Ύστερα από αίτηση που κατέθεσε η εταιρεία SAS EAP Group, το προϊόν υποβλήθηκε σε αυστηρή επιστημονική αξιολόγηση από την EFSA, η οποία κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι αλευροσκώληκες είναι ασφαλείς.
Θα ήθελα να τονίσω ότι τα νεοεγκριθέντα τρόφιμα υπόκεινται στους κανόνες της ΕΕ που διέπουν την επισήμανση των αλλεργιογόνων. Σύμφωνα με τους κανόνες αυτούς 14 αλλεργιογόνα, όπως αυγά, γάλα, ψάρια, καρκινοειδή και τώρα τα έντομα, πρέπει να δηλώνονται στην επισήμανση. Έτσι, τα άτομα με τροφικές αλλεργίες μπορούν να λαμβάνουν τεκμηριωμένες αποφάσεις και να αποφεύγουν προϊόντα με συστατικά στα οποία είναι ευαίσθητα.
Για γενικά θέματα υγείας, όπως είναι οι τροφικές αλλεργίες, η EFSA κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η κατανάλωση αλευροσκωλήκων μπορεί ενδεχομένως να προκαλέσει αλλεργικές αντιδράσεις, ιδίως στα άτομα με προϋπάρχουσες αλλεργίες στα καρκινοειδή και τα ακάρεα. Οι περιπτώσεις όμως αυτές παραμένουν πολύ περιορισμένες.
Πώς θα γνωρίζουν οι καταναλωτές αν τα τρόφιμά τους περιέχουν έντομα;
Το σχέδιο νομικής πράξης καθορίζει τις απαιτήσεις επισήμανσης για τα προϊόντα τρόφιμα που θα περιέχουν το νέο τρόφιμο. Η απαίτηση αυτή έρχεται να προστεθεί στις απαιτήσεις του κανονισμού για θέματα επισήμανσης.
Με λίγα λόγια, οι καταναλωτές μπορούν να είναι ήσυχοι ότι, όταν τα προϊόντα αυτά εμφανιστούν στα ράφια των καταστημάτων, θα φέρουν σαφή επισήμανση που θα ενημερώνει επακριβώς τους καταναλωτές για το ακριβές περιεχόμενο των αγορών τους. Η ΕΕ είναι απόλυτα προσηλωμένη στην αρχή της διαφάνειας.
Με ποιον τρόπο τα έντομα στα τρόφιμα και τις ζωοτροφές συμβάλλουν στη βιωσιμότητα του επισιτιστικού συστήματος;
Σύμφωνα με τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας (FAO), τα έντομα θα συμβάλουν σημαντικά στην επίλυση πολυάριθμων θεμάτων που αντιμετωπίζουμε και θα συνεχίσουμε να αντιμετωπίζουμε τον 21ο αιώνα. Στα ζητήματα αυτά περιλαμβάνονται το αυξανόμενο κόστος των ζωικών πρωτεϊνών, η επισιτιστική ανασφάλεια, οι περιβαλλοντικές πιέσεις, η αύξηση του πληθυσμού και η αυξανόμενη ζήτηση πρωτεϊνών μεταξύ των μεσαίων τάξεων.
Τα έντομα είναι σε αφθονία στον πλανήτη μας, διαθέτουν υψηλές πρωτεϊνικές και θρεπτικές ιδιότητες και ευθύνονται για λιγότερο από το 1% του αποτυπώματος άνθρακα του ζωικού κεφαλαίου. Αποτελούν λοιπόν την ιδανική εναλλακτική διατροφική επιλογή για μια υγιεινή και βιώσιμη δίαιτα. Συμβάλλουν έτσι όχι μόνο στην υγεία μας αλλά και στην υγεία του περιβάλλοντος και, επομένως, στο ίδιο μας το μέλλον.
Ποια είναι τα επόμενα βήματα στον τομέα αυτό;
Σύμφωνα με τα στοιχεία του FAO, πάνω από 1.900 είδη εντόμων έχουν χρησιμοποιηθεί ως τροφή παγκοσμίως. Όπως και για τους αλευροσκώληκες, στο πλαίσιο του κανονισμού για τα νέα τρόφιμα η Επιτροπή έχει λάβει αρκετές αιτήσεις για την έγκριση άλλων ειδών εντόμων, όπως οι προνύμφες Alphitobius diaperinus (μικρό σκαθάρι των αλεύρων), Gryllodes sigillatus (τροπικός οικοδίαιτος γρύλος), Acheta domesticus (οικοδίαιτος γρύλος ή τριζόνι), Locusta migratoria (αποδημητική ακρίδα) και προνύμφες Hermetia illucens (μαύρη μύγα των απορριμμάτων).
Μέχρι στιγμής η Επιτροπή έχει κρίνει έγκυρες 11 αιτήσεις και διενεργείται αξιολόγηση ασφάλειας για καθεμία από αυτές. Μόλις εκδοθεί θετική γνώμη από την EFSA, η Επιτροπή θα προχωρήσει στη διαδικασία έγκρισης.
Τα προσεχή έτη τα είδη εντόμων που θα εγκριθούν βάσει του κανονισμού για τα νέα τρόφιμα θα αποτελούν μια ολοένα και σημαντικότερη εναλλακτική πηγή πρωτεϊνών, που θα συμβάλλουν στους στόχους της στρατηγικής «Από το αγρόκτημα στο πιάτο» για ένα βιώσιμο σύστημα τροφίμων στην ΕΕ και παγκοσμίως.
Πηγή: European commission newsroom