Η Αυστρία έχει εμποδίσει την ένταξη της Ρουμανίας και της Βουλγαρίας στο Σένγκεν, την περιοχή χωρίς διαβατήρια που έχει καταργήσει τους συνοριακούς ελέγχους μεταξύ της συντριπτικής πλειοψηφίας των κρατών μελών της ΕΕ.
Οι Κάτω Χώρες υποστήριξαν την προσφορά της Ρουμανίας αλλά αντιτάχθηκαν σε αυτήν της Βουλγαρίας.
Η Κροατία, ωστόσο, έλαβε ομόφωνη υποστήριξη και θα ενταχθεί στον Χώρο Σένγκεν από τον Ιανουάριο του 2023.
Οι ψηφοφορίες διεξήχθησαν στις Βρυξέλλες το απόγευμα της Πέμπτης κατά τη διάρκεια συνάντησης των υπουργών Εσωτερικών με υψηλά διακυβεύματα.
Η Ρουμανία και η Βουλγαρία “εκπληρώνουν όλες τις απαιτήσεις. Περίμεναν εδώ και πολύ καιρό. Οι πολίτες της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας αξίζουν να είναι πλήρως μέρος του χώρου Σένγκεν”, δήλωσε μετά τη συνάντηση η Ίλβα Γιόχανσον, Ευρωπαίος Επίτροπος για τις εσωτερικές υποθέσεις.
“Σκέφτηκα, στην πραγματικότητα, ότι θα λάβαμε την απόφαση σήμερα. Έτσι, νομίζω ότι σήμερα είναι μια μέρα απογοήτευσης.”
Το αρνητικό συμπέρασμα, το οποίο ήταν ευρέως αναμενόμενο , αντιπροσωπεύει μια οδυνηρή πολιτική ήττα τόσο για τη Ρουμανία όσο και για τη Βουλγαρία, που εντάχθηκαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση έξι χρόνια πριν από την Κροατία.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που είναι αρμόδια για την αξιολόγηση των υποψηφιοτήτων Σένγκεν, δήλωσε ότι οι δύο χώρες είναι έτοιμες να γίνουν μέρος του χώρου χωρίς διαβατήρια τουλάχιστον από το 2011.
Η εκτελεστική εξουσία κυκλοφόρησε άλλη μια άνευ όρων έγκριση μόλις τον περασμένο μήνα , ενώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε νέο ψήφισμα που καταγγέλλει τον αποκλεισμό ως “μεροληπτική”.
Τα τελευταία χρόνια, χώρες που προηγουμένως ήταν αντίθετες στη διεύρυνση του Σένγκεν, όπως η Φινλανδία, η Δανία, η Σουηδία και το Βέλγιο, αμβλύνουν τις θέσεις τους, αυξάνοντας τις πιθανότητες για θετική έκβαση.
Η Γαλλία και η Γερμανία, τα κράτη με τη μεγαλύτερη επιρροή του μπλοκ, εξέφρασαν την υποστήριξή τους στη Ρουμανία και τη Βουλγαρία φέτος.
Αλλά τίποτα από όλα αυτά δεν ήταν αρκετό για να ξεπεράσει την αυστριακή και ολλανδική επιφυλακτικότητα.
Καθώς η ένταξη στο Σένγκεν απαιτεί ομοφωνία, η μικρή μειοψηφία κατάφερε να εμποδίσει την όλη διαδικασία. Η συζήτηση την Πέμπτη διήρκεσε “περισσότερο από το αναμενόμενο”, είπε διπλωμάτης της ΕΕ, περιγράφοντας “ορισμένες πικρίες στην αίθουσα” μόλις το αποτέλεσμα έγινε σαφές.
Η αντίθεση της Αυστρίας, η οποία έχει εκπλήξει πολλούς στις Βρυξέλλες καθώς εμφανίστηκε μόλις τις τελευταίες εβδομάδες, βασίζεται σε μια νέα εισροή αιτούντων άσυλο μέσω της οδού των Δυτικών Βαλκανίων.
“Το σύστημα αυτή τη στιγμή δεν λειτουργεί. Η Αυστρία έλαβε (φέτος) περισσότερες από 100.000 παράνομες διελεύσεις συνόρων, 75.000 από αυτές δεν είναι εγγεγραμμένες, αν και βρισκόμαστε στην ενδοχώρα, στη μέση της Ευρώπης – στη μέση των χωρών Σένγκεν”, δήλωσε ο Αυστριακός. Υπουργός Εσωτερικών Γκέρχαρντ Κάρνερ.
“Το σύστημα δεν λειτουργεί. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει πρώτα να βελτιώσουμε σημαντικά το σύστημα σε αυτό το σημείο. Επομένως, είμαι υπέρ της αναβολής της ψηφοφορίας και της συμπερίληψης αυτών των χωρών ανάλογα”.
Το Βουκουρέστι έχει αντικρούσει σθεναρά τους ισχυρισμούς της Βιέννης, υποστηρίζοντας ότι η Ρουμανία δεν αποτελεί μέρος της διαδρομής των Δυτικών Βαλκανίων και ότι αρκετές εκθέσεις που εκδόθηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και διερευνητικές αποστολές εμπειρογνωμόνων έχουν αποδείξει ότι η χώρα είναι καλά προετοιμασμένη να διαχειριστεί τα εξωτερικά της σύνορα.
Η Frontex, η υπηρεσία ελέγχου των συνόρων της ΕΕ, θεωρεί ότι η Ρουμανία και η Βουλγαρία αποτελούν μέρος της διαδρομής των Δυτικών Βαλκανίων, δήλωσε εκπρόσωπος στο Euronews. Τους πρώτους 10 μήνες του τρέχοντος έτους, το μονοπάτι έχει δει περισσότερα από 128.000 περιστατικά διέλευσης των συνόρων, αύξηση 168% σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2021.
«Σύντομα θα έρθει η ώρα τους»
Από την πλευρά της, η Ολλανδία ψήφισε κατά της ένταξης της Βουλγαρίας λόγω, όπως αποκαλεί, αδιευκρίνιστες ανησυχίες για το κράτος δικαίου και εκκρεμείς νομοθετικές πράξεις για την αντιμετώπιση της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος.
Η Βουλγαρία, η οποία έχει μια προσωρινή κυβέρνηση από τον Αύγουστο μετά από μια σειρά εκλογών που δεν έχουν καταλήξει, αμφισβήτησε αυτούς τους ισχυρισμούς και είπε ότι η αντιπολίτευση δεν σχετίζεται με τα κριτήρια Σένγκεν.
“Δύο κράτη μέλη εξέφρασαν επιφυλάξεις, αλλά δεν έχουν ιδιαίτερες ανησυχίες για τις σχέσεις με το Σένγκεν”, δήλωσε ο υπουργός Εσωτερικών της Βουλγαρίας Ιβάν Ντεμερτζίεφ στο Euronews στο τέλος της συνάντησης, σημειώνοντας ότι η χώρα του είναι έτοιμη να κάνει τα “απαραίτητα βήματα” για να πείσει την δύσπιστους εταίρους.
“Το επιχείρημα της Αυστρίας είναι ότι το Σένγκεν δεν λειτουργεί και πρέπει να ενώσουμε τις προσπάθειές μας για να κάνουμε το Σένγκεν να λειτουργήσει όπως πρέπει, και στη συνέχεια να το διευρύνουμε με τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία. Μέχρι τότε, η Βουλγαρία δεν είναι υπεύθυνη για τα εσωτερικά προβλήματα στην Αυστρία.”
Την ίδια στιγμή, η Αυστρία και η Ολλανδία έριξαν την υποστήριξή τους πίσω από την τρίτη εξαιρετική υποψήφια για ένταξη στη Σένγκεν: την Κροατία, της οποίας η διαδικασία αξιολόγησης ολοκληρώθηκε το 2020.
Νωρίτερα φέτος δόθηκε επίσης το πράσινο φως στην Κροατία να υιοθετήσει το ευρώ και ως εκ τούτου από τον Ιανουάριο του 2023 θα είναι μέλος της ευρωζώνης και του χώρου Σένγκεν.
«Η Ρουμανία και η Βουλγαρία είναι έτοιμες να γίνουν μέλη Σένγκεν και είμαι πολύ ευγνώμων και στις δύο χώρες για όλη τη δουλειά τους», δήλωσε ο Τσέχος υπουργός Εσωτερικών Vít Rakušan, εκ μέρους της Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ. «Είμαι πεπεισμένος ότι θα έρθει σύντομα η ώρα τους».
Ο Rakušan διευκρίνισε ότι η Ρουμανία και η Βουλγαρία ψηφίστηκαν ως ένα κοινό θέμα και ότι η αποσύνδεση των προσφορών τους δεν ήταν δυνατή “από νομική άποψη”.
Η Ίλβα Γιόχανσον είπε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα παραμείνει «αισιόδοξη» και θα διασφαλίσει ότι η ένταξη θα πραγματοποιηθεί πριν από το τέλος της θητείας της.
«Όταν είμαστε ενωμένοι στην ΕΕ, είμαστε τόσο δυνατοί, μπορούμε να πετύχουμε τόσα πολλά», είπε ο Γιόχανσον στους δημοσιογράφους. «Όταν πρόκειται για την ένταξη της Ρουμανίας και της Βουλγαρίας, δεν είμαστε ενωμένοι και αυτό μας κάνει πολύ αδύναμους και αυτό με στεναχωρεί επίσης».
Το Σένγκεν επιτρέπει τα διασυνοριακά ταξίδια χωρίς να χρειάζεται να έχετε διαβατήριο ή να περάσετε από συνοριακούς ελέγχους. Αυτή τη στιγμή περιλαμβάνει 26 χώρες, συμπεριλαμβανομένων 22 κρατών μελών της ΕΕ, και σχεδόν 420 εκατομμύρια πολίτες.
Η ένταξη στη Σένγκεν αποτελεί νομική υποχρέωση για κάθε χώρα της ΕΕ.
Μόνο η Ιρλανδία, η οποία διαπραγματεύτηκε μια ρήτρα εξαίρεσης πριν από δεκαετίες, και η Κύπρος, η οποία παραμένει χωρισμένη μεταξύ βορρά και νότου, δεν έχουν υποβάλει αίτηση για είσοδο στην περιοχή χωρίς διαβατήρια.
Πηγή: euronews